Väliaikainen

Vi gløymde å gratulere våre kvenske vener med dagen her på laurdag. Så vi gjer det no: Onnee päiväle. Dagen gjekk for fort. Sambuaren vår måtte ordne det meste til den store feiringa, medan vi sjølve skulle røkte barnet. Vi måtte ta henne med i ein namnefest for ein nevø, så vi gjekk glipp av sjølve kvenpartyet, der duoen Beddari Nilsen igjen kom for å spela dei fagraste toner som tenkjast kan. Visstnok vart dette ein stor suksess, det var iallfall det vi skreiv i reportasjen vår til avisa Ruijan Kaiku. Mykje folk kom. Samane kom, jødane kom, jamvel kommunen og fylkeskommunen kom, i tillegg sjølvsagt til kvenane og dei nyfikne nordmennene, og alle fekk dei nyte kvenske spesialitetar som kaffiost, ein type ost ein skjer i småbitar og slepper oppi kaffien. Les artikkelen vår frå i fjor for meir informasjon om kvenar generelt.

Sjølve bidrog vi med ein uhøgtideleg, men gravalvorleg kvenkviss på Kiegle kro om kvelden. Samane kom i uhopetal, og jødane kom ikkje i det heile, og Gud må vita kvar det vart av kommunen og fylkeskommunen, men ein del nordmenn og kvenar kom då, og ein islending. Det var mange spørsmål om nettopp kvenar, men òg ein del om finnar, skogfinnar, samar og endåtil russarar. Ikkje minst måtte vi leggje inn nokre om Kalevala, som vi har elska sidan barndommen, og eit par oppgåver om Læstadius som repetisjon frå Læstadius-føredraget vi heldt for kvenane i januar. Kvissen var iallfall ikkje for vanskeleg, for nokre greidde over halvparten av spørsmåla, og dei fleste stod endåtil på Læstadius-eksamenen. Vi vil faktisk påstå at nivået på deltakarane var temmeleg høgt, då mange til dømes visste det norske namnet på bygda Pykeijä, fleire kjende til flogvitet Just Qvigstad, og alle kunne identifisere eit kunstverk av Kåre Kivijärvi. Vinnarar vart laget "Pias venner", med Børselvs Pia Wilhelmsen, Islands Thorsteinn Gestsson, og sjølvaste spelemannen Trygve Beddari. Som ein takk for strevet fekk vi æra av å bli med Beddari og hans kone og kunstnarkollega Anne Margaret Nilsen ein tur på "Moskus bar". Der kom vi tilfeldigvis i prat med ein annan nasjonal minoritet, ein romani, utan at vi likte han så godt som vi liker dei fleste kvenar. Høgdepunktet var nok likevel den kvenske dansen som Trygve Beddari framførte, eit minne vi kan leva på heilt til neste Kvenfolkets dag.

Kven er dette? Det er ikkje eitt av våre mange briljante ordspel, men ei av dei lettare oppgåvene frå kvenkvissen. Skriv svar i kommentarfeltet under.

Beddari Nilsens plate Ruija byd på det eine musikalske høgdepunktet etter det andre, men sjølve har vi særleg to favorittar. Det er for det fyrste tonesetjinga av ein lang passasje frå Kalevala, omsett til moderne norsk av tusenkunstnaren Mikael Holmberg, der Väinamöinen byrjar spela sine trolske toner på historias fyrste kantele, laga av kjeven på ei diger gjedde. Denne teksten vil det diverre føre for langt å sitere her. Men vi er òg svært glade i Georg Malmsténs schlager "Väliaikainen", "Noe som kommer og går", omsett av same Holmberg. Sundag morgon var det ikkje fritt for at vi nynna på desse versa, som vi forresten ofte har sunge som godnattsong for dottera vår. Slik vi ser det, kunne visa ha vore eit alternativ til nasjonalsong for kvenfolket, om ein fekk laga ein berre kvensk versjon i tillegg.

Dette livet med smerte og bedrøvelse
er noe som kommer og går.
Alle stunder av glede og bedøvelse
også noe som kommer og går.
All den lykken i livet som vi får til del,
all den kjærlighet som brenner i kropp og sjel,
alle nederlag, alle hjertesår
er noe som kommer går. 

Den skjønneste rose du no'n gang har sett
er noe som kommer og går,
og de ungdommens dager da alt synes så lett
er noe som kommer og går.
Og den skjønnhet du ser i den jenta der,
hennes lepper så søte som kirsebær,
hennes kropp, det tror jeg du nok forstår,
også noe som kommer og går. 

Den vinen som løfter og beruser deg
er noe som kommer og går,
og den anger'n som dagen etter knuser deg
er noe som kommer og går.
All den lykken i livet som vi får til del,
all den kjærlighet som brenner i kropp og sjel,
alle nederlag, alle hjertesår,
alt er noe som kommer og går.